Mszana Dolna

"Stolica Zagórzan"

Mszana Dolna na tle panoramy Beskidu Wyspowego (Lubogoszcz, Śnieżnica, Ćwilin)

Mszana Dolna (powiat limanowski, województwo małopolskie) leży w Zachodniej części Beskidu Wyspowego u stóp Lubogoszczy (967 m.n.p.m) w dolinie u zbiegu potoku Słomki i rzeki Mszanki w pobliżu ich ujścia do Raby. Mszana Dolna ma charakter wypoczynkowy, na co złożyło się wiele czynników takich jak: malownicze położenie, stosunkowo łagodny klimat górski, otoczenie wieńcem lasów oraz możliwość kąpieli rzecznych w Rabie i Mszance. Do turystycznego jej zwiedzenia zachęcają również wysokie wartości krajoznawcze i przyrodnicze okolicznych gór Beskidu Wyspowego oraz Gorców, do których wiodą z Mszany Dolnej i okolicznych miejscowości liczne szlaki turystyczne.

Nazwa "Mschena" wymieniona jest w dokumentach po raz pierwszy w 1254r. i odnosiła się do rzeki Mszanka, której brzegi oraz kamienie są charakterystycznie pokryte mchem. Pierwszym dokumentem mówiącym o istnieniu Mszany Dolnej pochodzi z 1345r. i został wystawiony przez kancelarię Kazimierza Wielkiego. Z treści dokumentu wynika, że Mszana już wtedy istniała i była zorganizowana na prawie magdeburskim o czym świadczy urząd sołtysa. Kazimierz Wielki zezwolił również nowemu sołtysowi na założenie obok "starej" Mszany nowej wsi. Wydaje się, że pierwotnie chodziło o osadę położoną na wzgórzu, mniej więcej w miejscu dzisiejszego rynku, zwaną w późniejszych źródłach również Królewską Górą, Miastkiem, Miastem czy Mieściskiem, zaś owa "nowa" Mszana to wieś powstała u podnóża tego wzgórza, tuż nad rzeką i później nazwana Mszaną Dolną. W okresie przedrozbiorowym miasto stanowiło własność królewską. Prawa miejskie otrzymała w 1950r.

Centrum Mszany Dolnej

Dworzec autobusowy na tle Lubogoszczy

Stary Rynek

Kościół p.w. św. Michała Archanioła

Park Miejski

Rzeka Mszanka

 Cmentarz Wojskowy nr 363 z I Wojny Światowej

 Zabytkowy cmentarz żydowski z XVIII w.

Cmentarz żydowski w Mszanie Dolnej został założony w XVIII w. Podczas II wojny światowej zdewastowany. Na przestrzeni kolejnych, powojennych lat stan cmentarza pogarszał się. W maju 1991r. cmentarz został odnowiony przez mszańskiego Żyda Leo Gatterera z frankfurtu nad Menem. Przeprowadzono wówczas prace porządkowe, a cały teren ogrodzono. Wstawiając bramę wejściową. Na powierzchi 24 arów zachowało się się ok. 30 nagrobków pochodzących z przełomu XIX i XX w. Nagrobki zostały wykonane z marmuru i piaskowca, na których zachowały się typowe zdobienia oraz w większości nieczytelne już inskrypcje w języku hebrajskim i jidysz.